HIV/AIDS
HIV (Human Immunodeficiency Virus), bağışıklık sistemini hedef alan bir virüstür. Vücudun enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı savunma mekanizmasını zayıflatarak, zaman içinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. HIV tedavi edilmediğinde, bağışıklık sisteminde kalıcı hasara neden olur ve AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) adı verilen evreye ilerler.
HIV Nasıl Bulaşır?
HIV, belirli vücut sıvıları aracılığıyla bulaşır. Bunlar şunlardır:
Kan
Menü (sperm)
Vajinal sıvı
Rektal sıvılar
Anne sütü
HIV şu yollarla bulaşabilir:
Korunmasız cinsel ilişki
Ortak enjektör/saplı iğne kullanımı
HIV taşıyıcısı anneden bebeğe doğum ya da emzirme yoluyla
HIV pozitif kanla yapılan kontrolsüz kan nakli
HIV gündelik temasla (tokalaşmak, sarılmak, öpüşmek, aynı tabaktan yemek yemek, aynı tuvaleti kullanmak) bulaşmaz.
HIV Belirtileri Nelerdir?
HIV enfeksiyonunun belirtileri, virüsün vücuda girmesinden sonraki döneme ve bağışıklık sisteminin durumuna göre değişebilir.
Erken Dönem (Akut HIV Enfeksiyonu):
Ateş
Boğaz ağrısı
Kas-eklem ağrısı
Baş ağrısı
Deride döküntü
Yorgunluk
Lenf bezlerinde şişlik
Bu belirtiler genellikle gribal enfeksiyonla karıştırılabilir ve birkaç hafta içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak virüs vücutta aktif olarak çoğalmaya devam eder.
Gizli Dönem (Latent Faz):
Bu dönem yıllarca sürebilir ve kişi hiçbir belirti hissetmeden HIV taşıyıcısı olabilir. Ancak virüs bağışıklık sistemini yavaş yavaş zayıflatır.
İleri Evre (AIDS):
Şiddetli kilo kaybı
Geçmeyen ishal
Sürekli ateş
Tekrarlayan enfeksiyonlar (zatürre, mantar enfeksiyonları vb.)
Lenf bezlerinde yaygın büyüme
Nörolojik problemler
Bu evrede bağışıklık sistemi ciddi şekilde hasar görmüştür ve kişi fırsatçı enfeksiyonlara açık hale gelir.
Tanı Nasıl Konur?
HIV tanısı, kanda HIV’e karşı gelişen antikorların veya virüsün kendisinin tespit edilmesiyle konur.
Kullanılan tanı testleri şunlardır:
ELISA (Anti-HIV antikor testi)
Western Blot (doğrulama testi)
PCR (HIV RNA’sının doğrudan saptanması)
Riskli bir temas sonrası HIV testi için ideal zaman, temastan sonraki 2 ila 6 hafta arasıdır. Ancak bazı testlerde pencere dönemi (virüs bulaşmış ama testte henüz saptanamayan dönem) daha uzun olabilir.
HIV Pozitif Bireyler Nasıl Yaşar?
HIV pozitif bireyler, düzenli olarak antiretroviral tedavi (ART) aldıklarında uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler. Tedavi virüsü tamamen ortadan kaldırmaz ama baskılayarak AIDS’e ilerlemesini önler ve bulaştırıcılığı azaltır.
Artık günümüzde HIV ile yaşayan bireyler, düzenli takip ve tedaviyle iş, sosyal ve aile yaşamlarına sorunsuz şekilde devam edebilmektedir.
HIV/AIDS’in Tedavisi Var mı?
HIV için tamamen iyileştirici bir tedavi henüz bulunmamakla birlikte, antiretroviral tedavi (ART) ile virüs baskılanabilir. Tedavi ile:
Bağışıklık sistemi korunur
AIDS gelişimi engellenir
Bulaşma riski en aza indirilir
Yaşam süresi uzar
Düzenli ilaç kullanımı ve doktor kontrolleri HIV yönetiminde en kritik unsurlardır.
Korunma Yöntemleri
HIV’den korunmak için şu önlemler alınmalıdır:
Her cinsel ilişkide kondom (prezervatif) kullanımı
Kan ve kan ürünlerinin test edilmesi
Tek kullanımlık enjektör kullanımı
HIV pozitif bireylerin antiretroviral tedaviye erişimi
Riskli gruplar için PrEP (HIV önleyici ilaç) kullanımı
HIV pozitif bireyler, tıbbi desteğe olduğu kadar toplumsal desteğe de ihtiyaç duyar. Bilgi eksikliği nedeniyle oluşan önyargılar, hem bireylerin ruhsal sağlığını hem de tedaviye erişimini olumsuz etkileyebilir.
Unutulmamalıdır ki:
“HIV bir suç değildir, hastalıktır. Bilgi, koruma ve destekle yönetilebilir.”
HIV AIDS Tedavisi Fiyatı
HIV/AIDS tedavisinin fiyatı; kullanılan ilaç protokolüne, tedavinin süresine, hastanın bağışıklık durumuna, eşlik eden ek hastalıkların varlığına ve tedavinin takip edildiği merkezin donanımına göre değişiklik gösterebilir. Günümüzde HIV enfeksiyonunun tamamen ortadan kaldırılması mümkün olmasa da, düzenli ve kişiye özel planlanan antiretroviral tedavi ile hastalık kontrol altına alınabilmektedir. Kullanılan ilaçların çeşidi, tedaviye ek laboratuvar testleri ve takip sıklığı maliyet üzerinde belirleyici faktörlerdir. Net fiyat bilgisi, ancak bireysel değerlendirme ve uygun tedavi planı belirlendikten sonra ortaya konulabilir.
Sağlığınızı Ertelemeyin ve Aklınıza Takılan Tüm Soruları Bize Sorun
Trabzon Üroloji ve Androloji Merkezi
